Kozmik cisimlerin ne kadar devasa oldukları hakkında durmadan konuşuyoruz, ama devasa olmak için ne kadar kütleli olmak gerekir?
Bir şeyin ne kadar kütleli olduğundan bahsederken, boyutları ya da ne kadar büyük olduğu hakkında konuşmuyoruz. Kütle bir objenin ne kadar materyal içerdiğidir. Kafanız boyunda bir top pamuk şeker bir çikolata barından daha büyük olsa da daha az nesne içerdiği için daha az kütlelidir. Pamuk şekeri avucunuzda ezip büzüştürdüğünüzde bunu siz de göreceksiniz!
Astronomlar uzak evrende yaklaşık 50 tane süper kütleli kara deliğin kütlesini ölçtüklerinde hepsinin Güneş'ten en az beş milyon kat daha kütleli olduğunu gözlemledi!
Bu kadar uzaktaki bunca kara deliğin kütlesi ilk kez doğrudan ölçüldü, çünkü kara delikleri incelemek zor bir iş.
Çoğu teleskop sadece ışığı ölçebilir, fakat kara deliklerin çekim kuvveti o kadar güçlü ki ışık bile çekimlerinden kaçamaz. Bu nedenle teleskoplarımıza görünmezler ve bilim insanları onları incelerken son derece yaratıcı olmak zorundalar.
Kara deliklerin ölçülerini almak için bilim insanları kara deliğe yakın olan kozmik gaz ve toz gibi maddelerin parlaklığını ölçüp daha uzaktaki maddelerinkiyle kıyaslayan bir teknik kullandı.
Daha yakın maddelerin parlaklığını değiştiren her şey uzaktakilerinkini de değiştirir, ama biraz sonra. Arada geçen zamanı ölçerek astronomlar gazın kara delikten ne kadar uzak olduğunu ve böylece süper kütleli kara deliğin kendisini göremeseler de kütlesini ölçebilirler!
İlginç Gerçek
Daha fazla kütlesi olan bir cismin daha fazla çekim kuvveti vardır. Bu nedenle Dünya'nın yerçekimi Ay'dakinden daha fazladır, ve Ay yüzeyindeki astronotlar çok yükseğe zıplayabilir!
Share:
